Dünyanın en eski tapınak merkezi kabul edilen ve “tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen Göbeklitepe’nin UNESCO’nun “Dünya Mirası Geçici Listesi”nden gelecek yıl kalıcı listeye alınması bekleniyor. Peki Göbeklitepe Hazır Mı?
Birleşmiş Milletler (BM) Bilim, Eğitim ve Kültür Teşkilatı’nın (UNESCO), “Dünya Mirası Geçici Listesi”ndeki varlıkları arasında bulunan, dünyanın bilinen en eski tapınak merkezi Göbeklitepe’nin gelecek yıl kalıcı listeye alınması bekleniyor.
Kent merkezine 18 kilometre mesafedeki Örencik Mahallesi yakınlarında bulunan ve ilk kez 1963’te İstanbul ve Chicago üniversitelerinden araştırmacıların yüzey çalışmaları sırasında fark edilen Göbeklitepe’deki kazılar 54 yıldır sürüyor. Başta Kültür ve Turizm Bakanlığı olmak üzere birçok uluslararası kurum ve kuruluş tarafından “dünyanın en eski tapınak merkezi” olarak kabul edilen ve 5 yıl önce UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan Göbeklitepe, 2018’de düzenlenecek 42. Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda Türkiye’nin adaylarından birisi olacak.
UNESCO adaylığı için son hazırlıkların yapıldığı Göbeklitepe’nin uzun yıllar daha iyi korunması ve sağlıklı kullanılması için de yürütülen yaklaşık 4 bin metrekarelik çelik çatı çalışmalarının kısa süre içinde tamamlanması öngörülüyor. Kentte söz konusu durum heyecan oluştururken valilik, belediye, turizmciler ve sivil toplum kuruluşları bölgenin tanıtımına katkı sağlayacak Göbeklitepe için çeşitli kampanyalar yürütüyor. Kampanyaların da desteğiyle bölge turizmi Göbeklitepe’nin 2018’te dünya mirasları arasında yerini almasını planlanıyor.
Ziyaretçiler, üst çatı çalışmaları nedeniyle geçici olarak ziyarete kapatılan Göbeklitepe’nin Türkiye’nin “en büyük müzesi” unvanını alan Şanlıurfa Müze Kompleksi’nde yer alan imitasyonlarını görme imkanı buluyor.
Aydın Aslan; “Türkiye’nin kültür turizmi anlamında lokomotifi olabilecek bir eser”
Şanlıurfa Kültür ve Turizm Müdürü Aydın Aslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Göbeklitepe’de AB’nin desteğiyle yaklaşık 6 milyon avroluk proje yürütüldüğünü belirtti.
Bu kapsamda çatının kapatılmasının yanı sıra ziyaretçilerin görebileceği canlandırma merkezinin düzenlemesinin sponsorluk desteğiyle devam ettiğini dile getiren Aslan, “Göbeklitepe’yi 2018 yılına hazırlıyoruz. 2018’de düzenlenecek 42. Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda Göbeklitepe Türkiye’nin adayı olacak. Şu anda ön incelemeler yapıldı ve büyük ihtimalle 2018 yılında göğsümüzü gere gere listeye gireceğiz.” dedi.
Bölgenin dünya mirasları arasında yer almasıyla bölgeye de önemli bir geri dönüşü olacağını öngördüklerini ifade eden Aslan, şöyle konuştu:
“Çünkü bu listeye girdiğiniz zaman aslında size ‘Dünyada görmeniz gereken yerler’ diye bir yol haritası çizilmiş oluyor. Biz bu açıdan değerlendirdiğimizde 2018 yılında Göbeklitepe’nin yabancı turistler açısından da bilinirliğinin artacağı ve ziyaretçi sayısının artacağı yönünde beklentimiz var. Bu açıdan Göbeklitepe sadece Şanlıurfa’nın değil Türkiye’nin kültür turizmi anlamında lokomotifi olabilecek bir eser olarak karşımızda duruyor.” Bölgedeki düzenleme çalışmalarının hassasiyetle ilerlediğini anlatan Aslan, kasım ayı içerisinde bütün işlemlerin tamamlanması ve ziyarete açılmasını hedeflediklerini bildirdi.
Nihat Çiftçi; “Göbeklitepe şu an en güçlü aday”
Büyükşehir Belediye Başkanı Nihat Çiftçi de Şanlıurfa’da yürütülen “Tarih Yeniden Canlanıyor” projesinin en önemli ayağının Göbeklitepe olduğuna işaret etti.
Bakanlık olarak UNESCO listesine Göbeklitepe’nin teklif edilen ilk sıradaki mekan olduğuna dikkati çeken Çiftçi, şöyle devam etti:
“Göbeklitepe şu an en güçlü aday. Biz de buna yönelik hazırlıklarımızı yapıyoruz. Önümüzdeki günlerde UNESCO’dan konunun uzmanları daimi temsilciler çalışmaları yerinde görmek üzere gelecek. Biz Göbeklitepe’ye bir dünya mirası olarak bakıyoruz. Bir nevi yerleşimin, toplanmanın, ibadetin başladığı alan. Bir anlamda insanlığın başladığı alan. 12 bin yıllık geçmişi olan mekandan bahsediyoruz.” Göbeklitepe’nin Şanlıurfa ve bölgesi için şans olduğunu vurgulayan Çiftçi, bunu şehirle özdeşleştirmek ve tanıtmak istediklerini söyledi.
Dünyanın ve dünyadaki bilim adamlarının dikkatini bu alana çekmek istediklerini kaydeden Çiftçi, “Göbeklitepe’nin 2018 yılında tescil edilmesini tahmin ediyoruz. Bu yönde de olumlu dönüşler alıyoruz.” dedi.
Peki Göbeklitepe Hazır Mı?
Göbeklitepe UNESCO listesinde kalıcı olmayı hedeflerken, doğu’ya yapılan turlarda hala tur gruplarının Göbeklitepe’ye alınmaması, yapılan Göbeklitepe yolunun tam bitirilememesi ve ödenek sıkıntılarının konuşulduğu. Ama bunun çözümlenmediği belirtiliyor. Yerel yetkililer de bu konuda endişeli olduklarını belirtiyor.
Şu anda tur gruplarını sadece Göbeklitepe müzesine yönlendirildiği, ama Göbeklitepe kalıntılarına giriş yapılmadığı bunun nedeninde kazılar ve düzenleme için ödenek olmadığı konuşuluyor.
Kaynak; 1